Stres towarzyszy nam na co dzień i może mieć różne przyczyny. Każdego z nas spotykają stresujące sytuacje, często związane ze stanem zdrowia, wydatkami, uczuciem niepewności, obawą o bezpieczeństwo bliskich. Uczucie stresu często jest związane także z pracą zawodową. Długotrwały stres w pracy może prowadzić do wypalenia zawodowego i pogorszenia zdrowia fizycznego i psychicznego. Jak radzić sobie ze stresem w pracy? Zobacz nasz poradnik.
Skąd bierze się stres w środowisku pracy?
Przyczyny stresu w miejscu pracy mogą być bardzo różne. Na pewno stresującą okolicznością jest zmiana miejsc zatrudnienia czy stanowiska. W takich sytuacjach pojawia się niepewność, czy na pewno odnajdziemy się w nowej rzeczywistości i poradzimy sobie z nowymi obowiązkami. Przyczyną stresu może być także obawa przed zwolnieniem czy presja związana z koniecznością spełniania oczekiwań i ambitnych celów organizacji. Odporność pracownika na stres może się różnić, ponieważ jest to cecha indywidualna.
Często pracownicy z większym doświadczeniem znają już sprawdzone sposoby radzenia sobie ze stresem w pracy. Stres przed pierwszym dniem w pracy jest normalnym zjawiskiem i nie da się go wyeliminować. Szczególnie w przypadku pierwszej pracy można odczuwać wiele emocji, natomiast każda kolejna zmiana powinna być już łatwiejsza.
Źródła stresu w pracy mogą mieć podłoże wewnętrzne i zewnętrzne. Ogromny stres w pracy odczuwalny jest w sytuacjach kryzysowych, których nie da się przewidzieć i trudno się przed nimi zabezpieczyć. Paraliżujący stres w pracy mogły wywołać takie zjawiska jak pandemia koronawirusa czy wojna za naszą wschodnią granicą. Często też stres w pracy wynika z problemów w życiu osobistym.
W ostatnim czasie stres w pracy mogło odczuwać wiele osób, które przyzwyczaiły się do pracy zdalnej i musiały wrócić z powrotem do biura. Chociaż praca stacjonarna ma wiele zalet często potrafi zwiększyć poziom stresu w związku z poczuciem kontroli czy męczącymi dojazdami, które są stratą czasu.
Z drugiej strony home office także może powodować stres, szczególnie jeśli zaczyna brakować właściwej równowagi między pracą a życiem osobistym. Brak właściwej higieny pracy i właściwego oddzielenia miejsca i czasu pracy od spraw prywatnych działa niekorzystnie na samopoczucie. Dodatkowo brak bezpośredniego kontaktu może prowadzić do wielu nieporozumień, a także do poczucia osamotnienia.
Jak widać źródła stresu w pracy czasem są całkowicie poza kontrolą firmy. Jest jednak wiele czynników na które pracodawca ma wpływ. Przede wszystkim zadaniem firmy jest zadbanie o odpowiednią atmosferę w pracy.
Jak radzić sobie ze stresem w miejscu pracy?
Czynnikami, które mogą zniwelować stres są na przykład:
- dobra komunikacja wewnętrzna,
- właściwe zarządzanie zmianą w organizacji,
- eventy integracyjne,
- właściwie dobrane benefity, które wspierają work-life balance
Niektóre badania potwierdzają, że można obniżyć poziom stresu skracając czas pracy z 8 godzin do 6 lub wprowadzając 4-dniowy tydzień pracy. Stres w nowej pracy można znacząco ograniczyć wdrażając skuteczny onboarding. To rozwiązania systemowe, dzięki którym można wspierać wszystkich pracowników. Czasami potrzebna jest także indywidualna, bezpośrednia pomoc. Wówczas może pomóc taki benefit jak indywidualne konsultacje psychologiczne dofinansowanie przez pracodawcy.
Stres w miejscu pracy – skutki
Długotrwały stres odczuwany w miejscu może prowadzić do wypalenia zawodowego. Błędy w zarządzaniu, stres, brak perspektyw rozwoju i mało atrakcyjne warunki zatrudnienia to mieszanka wybuchowa, która może przekładać się na toksyczną atmosferę w pracy.
Stres przekłada się na pogorszenie stanu zdrowia i co za tym idzie więcej zwolnień lekarskich i nieobecności w pracy. Stres może prowadzić do depresji, bólów mięśni, obniżenia poziomu odporności, problemów ze snem, nadciśnienia tętniczego. Co więcej jeśli pracownicy zajadają stres w pracy, dodatkowo zwiększa to ryzyko nadwagi i otyłości.
Zestresowani pracownicy chętnie podejmują próby zmiany miejsca pracy, Efektem będzie duża rotacja pracowników i co za tym idzie dalsza destabilizacja w organizacji.
Jak widać spektrum negatywnych zjawisk powiązanych ze stresem jest bardzo duże.
Odczuwalny stres w pracy może się różnić w zależności od stanowiska i branży. Za najbardziej stresujące zawody uznaje się między innymi pracownika socjalnego, strażaka, policjanta, pielęgniarki i położne, pilotów. Przyczyną stresu w tych zawodach jest ogromna odpowiedzialność. W końcu od prawidłowego wykonania pracy w tych zawodach zależy ludzkie życie.
Nie oznacza to jednak, że w innych zawodach można czuć się bezpiecznie. Równie dobrze narażeni na ogromny stres w pracy mogą być event managerowie, specjaliści od marketingu, pracownicy IT czy osoby z działu obsługi klienta. Niezależnie od działu i specyfiki pracy, częściej na stres są narażeni menedżerowie wyższego szczebla niż szeregowi pracownicy.
Czy radzenie sobie ze stresem w pracy jest proste?
Chociaż wiedza na temat przyczyn stresu w pracy i metod jego zapobiegania jest powszechna, wciąż trudno poradzić sobie z tym zjawiskiem. Narzędzi do walki ze stresem, które znają HR-owcy jest całkiem sporo. Prawdziwym wyzwaniem jest jednak ich właściwy dobór.
Gdy uda się zauważyć, że stres w miejscu pracy jest realnym problemem, prawdziwym wyzwaniem będzie nie tyle diagnoza, co znalezienie właściwych metod na niwelowanie tego zjawiska. Trzeba właściwie ocenić, czy potrzebna jest zmiana regulaminu pracy, szkolenia dla kadry zarządzającej, pomoc psychologiczna dla konkretnych pracowników. Czasami może się okazać, że nie obędzie się bez zmian personalnych. Jeśli przyczyną stresu w pracy jest mobbing czasami nie ma innego wyjścia niż pożegnanie się z osobą, która jest sprawcą mobbingu w pracy i nie chce zmienić swojego zachowania ani dostrzec w sobie przyczyny kłopotów.
