Analizując przemiany na rynku pracy i potrzeby pracowników coraz częściej zwraca się uwagę na ich wiek. Badania naukowe wykazują, że postawa pracowników, ich podejście do obowiązków i priorytety w dużym stopniu zależą od daty urodzenia. Choć mówi się, że to tylko liczba, w rzeczywistości PESEL wpływa nie tylko na to, jacy są naprawdę ludzie, ale tak w jaki sposób są postrzegani i z jakimi stereotypami muszą się mierzyć na co dzień. W ostatnich latach przybywa publikacji na temat postaw pokolenia Z, które coraz liczniej wchodzi na rynek pracy. Jednak oprócz „zetek” warto wziąć pod lupę także silversów, czyli najstarszą grupę wśród aktywnych zawodowo.
Silversi kto to?
Silversi to osoby powyżej 50 lub 55 roku życia (w zależności od przyjętej metodologii) Określani są tym mianem ze względu na siwe włosy. W przeciwieństwie do seniorów, silversi są osobami aktywnymi, które wciąż chcą się rozwijać, realizować ambitne projekty i wnosić wartość do organizacji w których pracują. Często osoby 50+ nie są tak dobrze obeznane z najnowszymi trendami i nowinkami technologicznymi, ale za to posiadają wieloletnie doświadczenie, które warto wykorzystać.
Silversi na rynku pracy i ich problemy
Sytuacja silversów na rynku pracy nie jest łatwa. Bardzo często padają oni ofiarami dyskryminacji, ponieważ rekruterzy preferują młodszych kandydatów kierując się stereotypami. Zakłada się z góry, że pracownik starszy wiekiem będzie gorzej zmotywowany, wolniej będzie przyswajał wiedzę, nie dogada się z innymi pracownikami i nie odnajdzie w młodym zespole. Bardzo często to uprzedzenia nie mające odzwierciedlenia w rzeczywistości, jednak silversi nie mają szansy, żeby udowodnić swoją przydatność, ponieważ nie dostają takiej szansy. Aplikacje osób w wieku 50+ są często ignorowane, więc tacy kandydaci nawet nie mogą zaprezentować się podczas spotkania. Zjawisko dyskryminacji starszych pracowników stało się na tyle powszechne, że zyskało własną nazwę i definicję. Ageizm to formalny termin opisujący różne formy dyskryminacji ze względu na wiek.
Tak naprawdę silversom warto zaufać, ponieważ mogą wnieść do firmy bezcenne doświadczenie. Często są bardziej lojalni niż młodzi pracownicy oraz posiadają lepiej rozwinięte umiejętności miękkie.
Silversi są osobami zaangażowanymi, odpowiedzialnymi i często dobrze wiedzą czego chcą, co nie zawsze jest regułą w przypadku młodszych pokoleń, które dopiero zaczynają swoją zawodową karierę.
Zaletą silversów może być także dyspozycyjność i elastyczność. To często osoby, które mają już dorosłe dzieci, dlatego nie muszą uwzględniać opieki nad dziećmi w swoich planach zawodowych.
Silversi pokolenie, które nabiera znaczenia
Obecnie w naszym kraju jest około 9 milionów silversów, Ale europejskie społeczeństwa wciąż się starzeją. Dlatego przewiduje się, że w 2040 roku silversi będą stanowić około 50% pracowników. Warto mieć na uwadze, że obecni przedstawiciele pokolenia Z i Millenialsi (pokolenie Y) za jakiś czas dołączą do tego grona.
Myśląc o odpowiednim traktowaniu pracowników 50+ trzeba mieć na uwadze, że odpowiednie standardy i antydyskryminacyjne praktyki, które wypracujemy teraz będą obowiązywać też za 15-20 lat, gdy wiele młodych osób znajdzie się na miejscu silversów.
Dane pokazują, że jest nad czym pracować. Jednym z badań określających skalę wykorzystania potencjału silversów na rynku pracy jest PwC „Golden Age Index. Polska w tym zestawieniu zajęła dopiero 30 miejsce z pośród 35 sklasyfikowanych państw. Liderami są takie kraje jak Islandia, Izrael i Nowa Zelandia.
W 2016 w Nowej Zelandii aktywnych zawodowo było aż 76,1% mieszkańców po 50 roku życia. Jak na tym tle wypada Polska? Bardzo słabo. Według Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) w 2021 r pracowało 35,6% osób 50+. Współczynnik aktywności zawodowej mężczyzn to 42,8%, a kobiet – 26,6%, Wartości utrzymują się na podobnym poziomie od lat, z małymi odchyleniami
Silversi mimo tego, że nie używali smartfonów od dzieciństwa, a social media nie są naturalnym dla nich środowiskiem, bardzo szybko poradzili sobie i opanowali świat technologii. Badania wskazują, że współcześni silversi korzystają z Facebooka i Instagrama, mają konta na Linkedin, posługują się językiem angielskim, a ich wiedzę potwierdzają ukończone studia, w tym studia podyplomowe.
Choć chcą pracować, silversi mają często problemy ze znalezieniem zatrudnienia a proces poszukiwania pracy zajmuje im znacznie więcej czasu niż w przypadku innych, młodszych grup wiekowych.
Silversi w Twojej organizacji – podsumowanie
Monitorowanie rynku pracy z uwzględnieniem podziału na grupy wiekowe to dobra praktyka. Dzięki temu łatwiej zrozumieć co jest ważne dla osób na określonym etapie życia i ścieżki zawodowej. Zwrócenie uwagę na silversów może wielu osobom uzmysłowić przyszłość rynku pracy. W związku z rosnącą średnią długością życia aktywność zawodowa tej grupy powinna stale rosnąć. Pracownicy 50+ to już nie ludzie starzy i schorowani, którzy oczekują tylko na emeryturę. To doświadczeni, zdeterminowani pracownicy, których warto mieć w swojej firmie. Im szybciej organizacje to sobie uświadomią, tym lepiej będą przygotowane do realizacji swoich celów biznesowych w długoterminowej perspektywie.
Warto zatrudniać silversów i warto dostosowywać warunki pracy i benefity do ich potrzeb. Dobrze jest także doceniać wieloletnich pracowników, których już mamy i nie dać im odejść. To z myślą o nich warto wdrażać programy profilaktycznych badań czy nagrody jubileuszowe za staż pracy.
