Sabbatical leave, czyli urlop sabatowy, to pojęcie, z którym spotykamy się na rynku pracy coraz częściej. Również w Polsce, choć mniej popularne niż w krajach zachodnich, rozwiązanie to jest wdrażane coraz częściej – zwłaszcza w firmach międzynarodowych. Jednak czym tak właściwie jest urlop sabbatical? Jakie wynikają z niego korzyści i jakie ma wady? Tego i wiele więcej dowiesz się z poniższego artykułu.
Sabbatical leave – co to znaczy po polsku?
Sabbatical po polsku to urlop sabatowy. Jest to nic innego, jak długotrwały, płatny lub bezpłatny urlop, który pracownik może wykorzystać na różnego rodzaju aktywności pozazawodowe. Mowa tutaj o nadmiarowym urlopie, udzielonym oprócz standardowego urlopu przysługującego każdemu pracownikowi. Wyróżnia go również zwykle dłuższy okres trwania. Trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, ile trwa urlop sabatowy. Wiele zależy od indywidualnej polityki benefitowej danej firmy. Do sabbatical leave możemy zaliczyć zarówno kilkutygodniową, jak i kilkumiesięczną (a nawet roczną) przerwę od pracy. Czas ten może posłużyć na przykład do rozwoju osobistego, podróżowania, nauki lub realizacji pasji.
W Polsce urlop sabatowy nie jest jeszcze tak popularny jak w innych krajach, ale coraz więcej pracodawców zaczyna dostrzegać jego potencjał. Przewiduje się, że w przyszłości ten trend będzie coraz popularniejszy, ponieważ pracownicy już dzisiaj poszukują elastycznych form pracy, które pozwalają na równoważenie życia zawodowego i prywatnego.
Sabbatical leave jest uregulowany prawnie w takich krajach jak Stany Zjednoczone, Niemcy czy Francja. W wielu państwach (np. w Wielkiej Brytanii) pracownik może ubiegać się o prawo do urlopu sabatowego, jeśli taki zapis znalazł się w umowie o pracę. Sabbatical leave może być płatny, bezpłatny lub częściowo płatny.
Sabbatical leave w Polsce nie jest regulowany Kodeksem pracy. Najczęściej jest bezpłatny (wyjątkiem jest roczny, płatny urlop dla poratowania zdrowia, który przysługuje wyłącznie nauczycielom). To nie znaczy jednak, że uzyskanie prawa do płatnego urlopu regeneracyjnego jest zupełnie niemożliwe. Wszystko zależy od polityki konkretnej organizacji. Najczęściej na tego typu benefit mogą liczyć wysokiej klasy specjaliści i menedżerowie o rzadkich kompetencjach.
Urlop sabatowy a korzyści dla pracodawcy
Mogłoby się wydawać, że sabbatical leave jest niekorzystny dla pracodawcy. W końcu rezygnuje on na pewien czas z usług pracownia. Dlaczego zatem coraz więcej firm decyduje się udzielać urlopów sabbatical? To pewnego rodzaju inwestycja. Pracownicy, którzy mają opcję, aby skorzystać z takiego urlopu, czują się bardziej docenieni, a przez to zmotywowani do pracy. Ponadto czas spędzony z dala od firmy pozwala na naładowanie „baterii” i zadbanie o swój wellbeing, co zazwyczaj przekłada się na zwiększoną produktywność po powrocie do pracy. Wreszcie, urlop sabatowy może być również cennym narzędziem w przyciąganiu talentów, ponieważ pokazuje, że firma dba o dobrostan swoich pracowników. Poza tym pracodawca daje pracownikowi czas na edukację, zatem po urlopie do firmy wraca człowiek o wyższych kompetencjach niż przed czasem wolnym od pracy, na czym niewątpliwie korzysta dana organizacja.
Sabbatical leave – zalety dla pracownika
Z punktu widzenia pracownika sabbatical leave to przede wszystkim szansa na odpoczynek i regenerację. Długotrwały urlop pozwala na odstresowanie się, zdobycie nowych doświadczeń czy realizację pasji, na które zazwyczaj brakuje czasu. Dodatkowo urlop sabatowy może być okazją do zdobycia nowych umiejętności lub podjęcia studiów, co z kolei przyczynia się do rozwoju kariery zawodowej. Innymi słowy, za sprawą urlopu sabatowego można odpocząć, rozwinąć się w kwestiach pozazawodowych, a także zwiększyć swoje kompetencje zawodowe.
Wady urlopu sabatowego
Pomimo wielu zalet, urlop sabatowy ma również swoje wady. Dla pracodawcy to przede wszystkim dodatkowe koszty związane z koniecznością zastąpienia pracownika na czas urlopu, a często również opłacaniem jego pensji pomimo braku możliwości korzystania z usług danej osoby. Tak jest w przypadku płatnego sabbatical leave. Ponadto, może wystąpić ryzyko, że po powrocie pracownik będzie potrzebował czasu, aby na nowo wdrożyć się do pracy. Dla pracownika natomiast jednym z potencjalnych problemów może być utrata stałego dochodu, szczególnie w przypadku urlopu bezpłatnego. Jeżeli pracodawca oferuje urlop typu sabbatical, jednak tylko w wersji bezpłatnej, warto dobrze przemyśleć, czy rzeczywiście można sobie na to pozwolić.
Jak urlop sabatowy wpływa na relacje w miejscu pracy?
Kolejnym aspektem urlopu sabatowego, który warto omówić, jest jego wpływ na dynamikę zespołu. Z jednej strony może on tworzyć pewne napięcia, szczególnie jeśli inni pracownicy będą musieli przejąć obowiązki osoby przebywającej na urlopie. Z drugiej strony, może to być również okazja do rozwoju dla innych członków zespołu, którzy dzięki temu będą mieli szansę na wykazanie się i rozwinięcie swoich umiejętności. Rolą pracodawcy jest takie zaplanowanie pracy, żeby żadna osoba zatrudniona nie była nadmiernie obciążona pracą.
Po powrocie z dłuższego urlopu sabatowego może być potrzebne ponowne wdrożenie do pracy czyli reboarding.
Jak zaplanować urlop sabatowy?
Planowanie urlopu sabatowego powinno być dokładne i przemyślane. Przede wszystkim, warto porozmawiać z pracodawcą na ten temat jak najwcześniej przed planowaną przerwą w pracy, aby móc wspólnie opracować plan, który będzie satysfakcjonujący dla obu stron.
Jeśli chodzi o to, co robić podczas urlopu, możliwości są praktycznie nieograniczone. Niektórzy wykorzystują ten czas na podróże, inni na naukę nowych umiejętności, a jeszcze inni na realizację swoich pasji. Wybór w tej kwestii powinien należeć wyłącznie do urlopowicza.
Sabbatical leave to ponadmiarowa, długoterminowa przerwa od pracy, która pod warunkiem odpowiedniego zaplanowania może być korzystna zarówno dla pracodawcy, jak i dla pracownika. Co prawda urlop sabatowy nie jest dla każdego, jednak może być nieocenioną szansą dla osób, które czują, że potrzebują zmiany, mają niezrealizowane marzenia lub po prostu chcą zrobić przerwę od pracy, aby odpocząć. Dla niektórych pracowników taki urlop może być odpowiedzią na poczucie wypalenia zawodowego, dla innych będzie to szansa na realizację długoterminowego projektu, na który zwykle nie mają czasu.
