Lider to nie tylko osoba na stanowisku kierowniczym – w odpowiednich warunkach może być to ktoś, kto inspiruje i kieruje zespół w stronę sukcesu. Leadership, czyli przywództwo, obejmuje zarówno zarządzanie, jak i wpływanie na innych, budowanie relacji czy kształtowanie kultury organizacyjnej. Jak wygląda skuteczne przywództwo i jak je wdrożyć w organizacji?
Co to jest leadership?
Słowo leadership może mieć różne definicje – najczęściej tłumaczy się je po prostu jako „przywództwo”, jednak pod tym terminem kryje się znacznie więcej niż zwykłe zarządzanie zespołem. W szerszym kontekście jest to umiejętność wpływania na innych i inspirowania ich do działania. Warto szczególnie zwrócić uwagę na wyróżniki nowoczesnego przywództwa – w przeciwieństwie do tradycyjnego podejścia, opartego na hierarchii i kontroli, głównymi obszarami są tutaj budowanie relacji, rozwój pracowników i tworzenie wspólnej wizji.
Dobry lider to także dobra atmosfera w pracy, co potwierdzają liczne badania branżowe. Warto przytoczyć m.in. statystyki z raportu „State of the Global Workplace”, opublikowanego przez firmę Gallup w roku 2024, skupiającego się na podejściu pracowników do wykonywanych obowiązków. Aż 62% badanych nie czuje się zaangażowanych w działanie firmy, jednak nawet 70% różnic w tym obszarze można przypisać liderowi zespołu. Skuteczny lider potrafi motywować do działania i skutecznie zarządzać zespołem – niewłaściwe przywództwo prowadzi z kolei do problemów takich jak frustracja w pracy czy wyższa rotacja kadry. Z tego względu warto dowiedzieć się, jak wygląda współczesne przywództwo i czym charakteryzuje się skuteczne podejście do tego tematu.

Rodzaje liderów i stylów przywództwa
Leadership to temat, który już od dłuższego czasu zajmuje istotną pozycję w różnych publikacjach związanych z biznesem. Wiąże się to także z wykształceniem kilku głównych stylów – każdy z nich ma inny wpływ na organizację:
- leadership transformacyjny – lider inspiruje i motywuje swoich pracowników do wprowadzania zmian w organizacji i osiągania ambitnych celów;
- leadership służebny (servant leadership) – lider koncentruje się na rozwoju zespołu, w jak największym stopniu wspierając działania związane z zapewnieniem odpowiednich warunków do pracy;
- leadership transakcyjny – opiera się na systemie nagród i kar, których celem ma być zwiększenie efektywności operacyjnej;
- leadership autokratyczny – lider podejmuje decyzje samodzielnie, wymagając ścisłego podporządkowania ze strony podwładnych;
- leadership demokratyczny – cały zespół jest zaangażowany w podejmowanie decyzji i budowanie strategii.
Każdy z podanych stylów ma swoje zalety i wady, jednak łatwo zauważyć, które z tych podejść ma największe znaczenie we współczesnym biznesie. Aktualnie organizacje stawiają przede wszystkim na przywództwo transformacyjne i servant leadership, kładąc przy tym również nacisk na demokratyczne podejmowanie decyzji, podczas gdy przywództwo transakcyjne i autokratyczne odchodzi w odstawkę. Wybierając leadership skupiony na zmianie i wsparciu pracowników, można uniknąć sytuacji takich jak zła atmosfera w pracy czy brak możliwości rozwoju.
Czym charakteryzuje się skuteczne przywództwo?
Warto podkreślić, że nie każdy menedżer może być liderem. Skuteczny leadership wymaga konkretnych umiejętności i cech charakteru, które pozwalają odpowiednio motywować i inspirować zespół. Wśród najważniejszych cech lidera na pewno warto wymienić komunikatywność – co ważne, musi ona działać w dwie strony, czyli obejmować zdolność zarówno jasnego przekazywania informacji, jak i słuchania zespołu. Komunikacja powinna ponadto iść w parze z empatią, czyli zrozumieniem potrzeb pracowników i troską o ich rozwój.

Co więcej, lider powinien być decyzyjny i mieć umiejętność podejmowania trafnych decyzji nawet w trudnych sytuacjach. Nie bez znaczenia jest też autentyczność – działanie zgodnie z własnymi wartościami i wartościami firmy, co przekłada się na lepsze budowanie zaufania w zespole. Do tego dochodzi także umiejętność motywowania, angażowania pracowników i inspirowania do działania. To kolejny obszar, którego znaczenie jest potwierdzone przez badania – m.in. dość obszerne opracowanie „Harvard Business Review. Skuteczne przywództwo”, które wskazuje, że skuteczne przywództwo prowadzi do wzrostu zaangażowania i wzrostu wydajności nawet o 20–25%.
Leadership a kultura organizacyjna
Należy także podkreślić, że liderzy mają spory wpływ na kształtowanie kultury organizacyjnej. Ich styl zarządzanie decyduje m.in. o atmosferze w pracy – liderzy, którzy angażują swoich pracowników w podejmowanie decyzji i wspierają ich rozwój, mogą stworzyć środowisko sprzyjające innowacjom i sukcesowi. Skuteczny leadership to też mniejsza rotacja pracowników, co wynika przede wszystkim z faktu, że zatrudnione osoby mogą czuć się bardziej doceniane, mieć większą autonomię i odczuwać większe zaangażowanie w swoje codzienne obowiązki.
Jak leadership wpływa na pracowników?
Dobre przywództwo oznacza przede wszystkim większe zaangażowanie i efektywność, co prowadzi do wielu korzyści dla firmy – w tym do zmniejszonej rotacji pracowników. Kolejnym pozytywnym aspektem jest lepsza współpraca i komunikacja: otwarte przywództwo, oparte na nowoczesnym podejściu do biznesu, zachęca do dzielenia się pomysłami i rozwiązywania problemów. W efekcie organizacje mogą osiągnąć nie tylko większą skuteczność, lecz także wyższą innowacyjność, zwłaszcza w środowisku, w którym pracownicy czują się zachęceni do eksperymentowania i wdrażania nowych rozwiązań.

Należy jednak spojrzeć również na drugą stronę medalu, jaką jest nieefektywne przywództwo, w skrajnych przypadkach określane nawet jako toksyczny leadership. Brak wsparcia, nadmierna kontrola czy niejasna komunikacja to najczęstsze przykłady nieodpowiedniego podejścia do tej kwestii. Skutki są natomiast przeciwne do efektu dobrego zarządzania – mowa przede wszystkim o złej atmosferze w pracy, frustracji i niskiej motywacji zespołu. Złe relacje z przełożonymi są ponadto częstym powodem do odejścia z firmy, co tym bardziej podkreśla rolę, jaką odgrywa leadership we współczesnym biznesie.
Jak wdrożyć skuteczny leadership w firmie?
Aby wdrożyć odpowiednie podejście do przywództwa w firmie, należy zastosować wieloaspektową strategię, która integruje działania HR i kadry zarządzającej. Osoby odpowiedzialne za Human Resources odgrywają przy tym istotną rolę zarówno w obsłudze codziennych aspektów pracy organizacji, jak i rozwijaniu kompetencji liderów. Wśród działań w kierunku lepszego leadershipu można wskazać m.in. organizację szkoleń z przywództwa dla menedżerów, monitorowanie satysfakcji i zaangażowania pracowników czy tworzenie programów mentoringowych i coachingowych. Procesy tego typu muszą być jednak wdrażane we współpracy z kadrą zarządzającą, by móc utrzymać właściwe podejście w całej organizacji.
Z perspektywy liderów działania w kierunku skutecznego leadershipu to natomiast m.in. budowanie otwartej kultury organizacyjnej czy wspieranie pracowników w rozwoju ich kompetencji i budowaniu kariery. Ważną kwestią jest też feedback i ocena przywództwa – ostatecznie efektywność leadershipu zależy od reakcji pracowników, przez co ich opinie zawsze muszą być brane pod uwagę.
Leadership to bez wątpienia jeden z najważniejszych czynników wpływających na zaangażowanie, efektywność i retencję pracowników. Skuteczne przywództwo to dobra atmosfera w pracy, większy rozwój zespołu i szereg innych korzyści, podczas gdy zły leadership prowadzi do frustracji, słabej atmosfery i większej rotacji pracowników. Wdrażanie efektywnego przywództwa wymaga zaangażowania zarówno liderów, jak i działów HR – cała organizacja powinna dbać o rozwój i monitorowanie jakości przywództwa.
Czy ten artykuł okazał się przydatny?
Oceń wpis korzystając z gwiazdek
Ocena: 5 / 5. Liczba głosów: 2
Brak głosów! Bądź pierwszą osobą, która oceni ten post.