Brak motywacji do pracy pracowników — kiedy pracownik traci motywację i jak temu zaradzić?

Zmotywowany pracownik to klucz do sukcesu firmy. Osoba zatrudniona, która czuje, że jej praca jest doceniana, wykonuje swoje obowiązki szybciej i efektywniej. Wyjaśniamy, czym jest motywacja do pracy, jak wpływa na funkcjonowanie całego przedsiębiorstwa, jakie czynniki są odpowiedzialne za brak motywacji pracowników do pracy oraz jak im przeciwdziałać.

Czym jest motywacja do pracy? Czy źle rozumiana może wpływać na brak motywacji pracowników?

Motywacja do pracy to wszystkie mechanizmy odpowiedzialne za to, że dana osoba znajduje w sobie wewnętrzną siłę i chęć do działania. Dzięki niej pracownicy mogą wyznaczać sobie nowe cele i dążyć do ich spełnienia.

Motywację można podzielić na pozytywną i negatywną. Ta pierwsza polega na tworzeniu i wzmacnianiu chęci do wykonywania zadań poprzez stosowanie dodatnich wzmacniaczy np. wysokich zarobków. Z kolei motywacja negatywna opiera się na wytwarzaniu w osobach pracujących poczucia strachu i zagrożenia przed konsekwencjami niespełnienia obowiązków lub wykonania ich w sposób nieprawidłowy. Z czasem może spowodować zupełny brak motywacji pracowników do pracy, spadek ich samooceny oraz całkowity zanik zapału i ambicji.

Ponadto długotrwały stres w miejscu pracy oraz wycieńczenie fizyczne i psychiczne mogą prowadzić do wypalenia zawodowego. To stan, w którym członek zespołu zaczyna tracić więzi ze współpracownikami, wykonuje zadania bez zaangażowania i negatywnie ocenia swoje dokonania. Dochodzi wówczas do tzw. cichej rezygnacji, która polega na tym, że pracownik coraz mniej angażuje się w wykonywane zadania i nie podejmuje czynności, do których nie został zobowiązany w umowie.

Dlaczego brak motywacji do pracy u pracowników jest tak groźny dla całej firmy?

Odpowiednio zmotywowani członkowie zespołu to klucz do sukcesu każdej firmy. Nie odkładają pracy na ostatnią chwilę. Obowiązki wykonują szybko i efektywnie, a ich wypełnianie daje im poczucie satysfakcji. Nie stresują się i są bardziej kreatywni oraz szybciej realizują stawiane przed nimi cele.

Ponadto tacy pracownicy cieszą się dużym zaufaniem wśród personelu i klientów. Często są doskonałym liderami. Posiadanie ich w zespole sprawia, że w firmie panuje odpowiednia kultura pracy. To wpływa na szybsze osiąganie celów przez cały team.

Stąd brak motywacji pracowników może być bardzo niebezpieczny dla firmy, ponieważ prowadzi do słabych wyników, nieporozumień w zespole, wypalenia zawodowego oraz dużej rotacji członków zespołu. W ostatnich latach nasilającym się problemem jest także „cicha rezygnacja” (ang. quiet quitting), czyli zjawisko związane z utratą motywacji do pracy. Brak zaangażowania i niechęć do podejmowania nowych wyzwań zawodowych wychodzących poza to, co zostało zapisane w umowie, to efekt m.in. nadmiernego obciążenia obowiązkami. Wszystkie wymienione wyżej czynniki stanowią poważny problem dla pracodawców. Ważne jest więc, aby wiedzieć, co wpływa na brak motywacji do pracy.

Co ma wpływ na brak motywacji pracowników?

Motywowanie pracowników to jedna z funkcji kierowniczych realizowanych przez zespół menadżerski firmy. W zadaniu tym jest on wspierany przez dział HR, który określa, co najbardziej motywuje członków zespołu. Zarząd z kolei czuwa nad całym systemem motywacji w zakładzie pracy. Ich błędy mogą doprowadzić do spadku motywacji w zespole. Warto więc je omówić:

• nieprecyzyjny podział obowiązków – może prowadzić to do chaosu organizacyjnego w zespole i uniemożliwić wykonywanie obowiązków. Brak ścisłego wyznaczenia zakresu pracy poszczególnych osób w grupie, sprawia, że nikt nie wie, co ma robić. Ponadto odpowiedzialność rozlewa się na całą ekipę i trudno wyegzekwować od jej członków wykonywanie zadań. Może powodować to brak motywacji pracowników, frustrację i poczucie zagubienia. Trzeba więc z góry podzielić równomiernie wszystkie obowiązki, ale też pozostawić członkom zespołu trochę swobody, aby pobudzić ich kreatywność;
• zbyt duża ilość pracy – za dużo obowiązków może doprowadzić do obniżenia  motywacji oraz pogorszenie stanu zdrowia fizycznego i psychicznego osób pracujących. Pracownicy niejednokrotnie nie wytrzymują napięcia związanego z wykonywaniem dużej ilości zadań pod presją czasu, co może doprowadzić do m.in. załamania nerwowego lub długotrwałego stresu, który często skutkuje poważnymi problemami ze zdrowiem fizycznym. W skrajnych wypadkach może dojść np. do zawału;
• za mało zadań lub zbyt proste zadania – gdy jest ich za mało lub są za łatwe, pracownicy nudzą się, nie czerpią przyjemności z ich wykonywania i nie wykorzystują swojego potencjału. Podobnie jest, gdy wyznaczona praca jest zbyt trudna dla danej osoby. Stąd ilość i poziom zajęć trzeba dopasować do możliwości osób pracujących;
• nadmierne krytykowanie pracowników – zespół zarządzający musi zauważać nakład pracy i zaangażowanie personelu w wykonywanie obowiązków. Nadmierne zwracanie uwagi na każdy szczegół i krytykowanie pracy osób pracujących za każdym razem prowadzi do braku motywacji pracowników. Stąd menedżerowie powinni nauczyć się mówić od dobrych i złych stronach tego, co oceniają oraz wypowiadać się o pracy, a nie o osobie;
• nieodpowiednia atmosfera w pracy – plotkarstwo, nadmierna rywalizacja, brak wsparcia i współpracy w zespole oraz zbytnie kontrolowanie przez kierownictwo mogą doprowadzić do braku motywacji do pracy;
• niesprawiedliwe traktowanie członków zespołu – jest to szybko zauważane przez pracowników i może prowadzić do spadku poziomu ich motywacji oraz do konfliktów między nimi;
• brak szans na rozwój i awans – personel ceni sobie pracodawcę, który umożliwia ukończenie kursów i szkoleń oraz ułatwia pogodzenie pracy ze studiami.

Ponadto wszyscy członkowie zespołu powinni wiedzieć, jakie są plany i cele firmy oraz jaki wpływ na to mają ich działania.

Brak motywacji do pracy – jak pracodawca może temu przeciwdziałać?

Istnieją skuteczne sposoby, aby ograniczyć brak motywacji pracowników do pracy. Należą do nich:

• budowanie przyjaznego klimatu organizacyjnego opartego na szczerości, zaufaniu i otwartości;
• przeprowadzanie systematycznej i bezpośredniej oceny pracy;
• unikanie nadmiernego kontrolowania pracowników na każdym kroku ;
• konstruktywne ocenienie rezultatów pracy, a nie pracownika;
• wprowadzenie pozapłacowych benefitów dopasowanych do potrzeb pracowników
• wynagrodzenie proporcjonalne do wymagań stawianych członkom zespołu i sukcesywnie zwiększane w kolejnych latach zatrudnienia;
• system premiowy
• integracja zespołu – wpływa na lepszą atmosferę pracy i zrozumienie pomiędzy członkami teamu, a to pobudza do pracy;
• szeroko pojęte docenianie pracowników – oddziałuje to pozytywnie na ich motywację do pracy, zaangażowanie, jakość realizowanych zadań, nastrój, poczucie własnej wartości i tworzenie pozytywnych więzi. Zmniejsza ryzyko ich odejścia z firmy.

Tak więc należy wzmocnić w osobach pracujących ich motywację wewnętrzną. Ważna jest też motywacja zewnętrzna. Pracowników można motywować za pomocą materialnych i niematerialnych oznak doceniania ich pracy.

Brak motywacji pracowników do pracy — stwórz dobry system motywacji

Brak motywacji do pracy pracowników to poważny problem, który może mieć wpływ na funkcjonowanie całej firmy. Ważne jest więc to, aby go poprawnie zdefiniować i wdrożyć sprawny system motywacji oraz badać regularnie jak przebiega realizacja tego projektu poprzez weryfikowanie mierzalnych celów.